Cây quất là một loại cây cảnh quen thuộc, thường được trưng bày trong dịp Tết. Không chỉ vậy, cây quất còn mang tới nhiều công dụng bất ngờ.
Cây hoa vàng anh – loài hoa biểu tượng của đạo Phật
Những thông tin dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đặc điểm và cách chăm sóc cây quất sao cho hiệu quả nhất.
Tổng quan về cây quất
Cây Quất có tên khoa học là Fortunella japonica, là một cây thân gỗ cỡ nhỏ thuộc chi Cam chanh (Citrus), họ Cam (Rutaceae), cùng họ với cây cần thăng, cây nguyệt quế.
Tại Việt Nam, cây quất còn được gọi với nhiều cái tên khác như miền Nam gọi là cây Tắc, Tây Nam Bộ gọi là cây Hạnh.
Cây quất
Quất là loài thân gỗ, có chiều cao trung bình chỉ từ 70cm – 1.5m, đôi khi hơn 2m nếu trong điều kiện thích hợp.
Dù có chiều cao khiêm tốn nhưng cây quất phân chia cành nhánh rất nhiều. Thân cây dẻo với vỏ màu xám. Trên thân và cành quất có các gai nhọn mọc dài, không cẩn thận có thể làm bị thương.
Lá cây có màu xanh thẫm, mọc đơn và rất dày, tạo cho cây quất dáng vẻ um tùm, xanh tốt quanh năm. Lá cây có hình elip nhọn ở 2 đầu, bề mặt dày và viền nhẵn, các đường gân mọc đối hiện rõ.
Hoa quất có màu trắng, khá nhỏ. Mỗi bông hoa gồm 5 cánh hoa hướng ra xung quanh với nhụy vàng ở chính giữa.
Quất nếu được chăm sóc tốt sẽ ra rất nhiều quả, quả có hình tròn, khi non thì màu xanh thẫm, sau đó khi chín thì chuyển qua màu vàng cam. Bên trong là các múi có chứa hạt, có vị chua ngọt đặc trưng của các loại cam quýt.
Cây quất rất sai quả
Về đặc tính sống, quất sinh trưởng nhanh, phù hợp với nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Cây ưa sáng, ưa ẩm, chịu úng kém. Có thể nhân giống cây bằng phương pháp gieo hạt hoặc giâm cành, chiết cành.
Ý nghĩa của cây quất
Cây quất dù nhỏ nhưng tán lá dày, ra nhiều quả căng tròn mọng nước. Mỗi lần kết trái sẽ là sự kết hợp của sắc cam vàng và xanh rất đẹp. Bởi vậy cây quất tượng trưng cho sự sung túc đủ đầy.
Một cây cất kết nhiều trái là điểm báo cho một năm mới nhiều may mắn, sức khỏe và viên mãn.
Bởi vậy, không khó hiểu khi nhiều người ưa chuộng cây quất, trưng bày trong nhà vào dịp Tết để hy vọng một năm mới nhiều may mắn, tài lộc.
Cây quất có ý nghĩa mang về tài lộc, sung túc đủ đầy
Công dụng của cây quất
Như đã thông tin ở trên, công dụng đầu tiên phải nhắc đến chính là làm cảnh. Không chỉ trồng để trưng bày trong nhà vào dịp Tết, cây quất còn được trồng nhiều ở các khu vực công cộng như công viên, khu nghỉ dưỡng để làm cây công trình.
Trồng quất để trang trí cho sân vườn biệt thự cũng là một lựa chọn tuyệt vời.
Cây quất có công dụng chính để làm cảnh
Ngoài làm cảnh, quất còn được biết đến như một loại thảo dược.
Theo nhiều ghi chép Đông y, quả quất vị ngọt chua, tính ấm, vào các kinh phế, vị, can. Nó có công năng hóa đảm, trị ho, giải uất, tiêu thực, giải rượu. Vỏ có tác dụng mạnh hơn. Quất để càng lâu càng tốt. Hạt quất có tác dụng giảm ho, cầm máu, chống nôn, lá quất có nhiều tinh dầu, có tác dụng chữa cảm mạo phong hàn rất tốt.
Nhiều người còn tận dụng vị chua ngọt và hương thơm tinh dầu của quất để làm mứt. Nếu bạn đã từng thưởng thức món mứt quất thì chắc hẳn sẽ không bao giờ quên.
Cách trồng và chăm sóc cây quất
Nhờ khả năng thích ứng với nhiều môi trường, lại dễ sinh trưởng mà quá trình trồng và chăm sóc cây quất khá đơn giản. Dưới đây là một vài kinh nghiệm hữu ích cho bạn.
Chuẩn bị đất trồng
Cây quất trưởng thành không cần đất quá màu mỡ, nhưng với cây con thì bạn nên chuẩn bị đất giàu dinh dưỡng một chút. Đất cần trộn thêm phân chuồng, xơ dừa, mùn để tăng độ tơi xốp.
Bầu đất để ươm cây cũng cần có lỗ bên dưới để đảm bảo khả năng thoát nước.
Nhân giống
Quất có thể nhân giống bằng nhiều cách như gieo hạt, giâm cành hoặc chiết cành, trong đó phương pháp giâm cành hoặc chiết được ưa chuộng hơn vì tỉ lệ sống cao, sinh trưởng nhanh.
Cách thực hiện cũng giống những cây khác, đó là chọn cành bánh tẻ to mập, sau đó cắt đoạn khoảng 15cm, tỉa bớt lá.
Nhúng cành vào dung dịch kích rễ rồi cắm vào bầu đất, tưới đẫm nước, che giàn cẩn thận. Sau vài tuần là cành sẽ bén rễ và sinh trưởng thành cây mới.
Khi cây đạt kích thước khoảng 30cm trở lên thì có thể trồng ra đất hay chuyển vào chậu theo ý muốn.
Nhân giống bằng cách giâm hoặc chiết cành
Trồng cây
Nên trồng cây vào đầu mùa mưa để tăng khả năng sống sót của cây quất. Đào hố trồng lớn hơn kích thước bầu, nếu trồng vào chậu thì chọn chậu với kích thước tương tự.
Nhẹ nhàng xé vỏ bầu sao cho không ảnh hưởng tới rễ, sau đó đặt cây vào hố và lấp đất lại. Nén đất kỹ, dựng cọc để tránh gãy đổ, tiếp tục tưới nước và bón phân để cây phát triển.
Chăm sóc cây quất
Tưới nước: là loài ưa ẩm, bạn nên duy trì lượng nước tưới cho cây quất thường xuyên, tốt nhất là 3 lần mỗi tuần. Nếu trời nắng gắt thì tăng tần suất lên và ngược lại khi trời mưa nhiều. Khi tưới cũng cần đảm bảo làm ướt cả lá, không chỉ tưới mỗi trong gốc.
Ánh sáng: cây quất ưa sáng, nên vị trí thích hợp để trồng cây là những nơi thoáng mát, rộng rãi. Khi cây còn nhỏ thì chỉ cần che chắn mỗi khi nắng gắt là được. Nói vậy không có nghĩa là cây quất không sống được trong nhà, chỉ là sinh trưởng sẽ kém hơn một chút.
Cây sống tốt ở nơi tháng mát
Dinh dưỡng: định kỳ 2 tháng một lần bón cho cây một ít phân NPK là đủ cho cây phát triển. Nếu thấy đất trong chậu quá cằn cỗi thì có thể thay đất để làm mới môi trường sống.
Phòng trừ sâu bệnh: cây quất ít khi gặp sâu bệnh, nhưng vào mùa mưa ẩm vẫn có thể bị nấm, nắng gắt thì vàng lá. Bạn chỉ cần chú ý quan sát, loại bỏ lá hư thối. Nếu tình trạng sâu nấm quá nặng thì có thể ra đại lý thuốc bảo vệ thực vât, nhờ tư vấn cách điều trị.
Cách trồng và chăm sóc cây quất sau Tết
Việc vứt bỏ cây quất sau khi chơi Tết là một sự lãng phí khi bạn có thể tiếp tục chăm sóc để trưng bày tiếp vào năm sau. Cách chăm sóc cũng rất đơn giản mà ai cũng có thể tự mình thực hiện.
Thông thường, sau khi trưng Tết thì cây quất sẽ héo úa và thiếu sức sống. Bởi vậy ta phải giảm tải cho cây bằng cách tỉa bớt một nửa số lá, dùng thuốc kích rễ để cây ra rễ mới, tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng.
Phục hồi cây quất sau tết
Tách cây khỏi chậu và trồng ra đất để cây có môi trường sống tốt hơn. Tăng tần suất tưới nước và bón phân, nhưng vẫn chú ý không tưới nhiều làm cây ngập úng.
Ngoài ra, cây quất khi chăm bón quá nhiều có thể mất dáng, bởi vậy việc cắt tỉa là rất quan trọng. Quá trình cắt tỉa cũng giúp bạn nhanh chóng phát hiện sâu bệnh để điều trị nhanh chóng.
Trên đây là những thông tin cơ bản về cây Quất, dù không quá chi tiết nhưng vẫn đủ để mọi người có thể tự trồng và chăm sóc cây quất của riêng mình.
Chúc bạn thành công.
