Cây hoa vàng anh được biết đến như một biểu tượng của đạo Phật, không chỉ vậy cây còn mang tới nhiều công dụng đặc biệt khác.
Cây trắc bách diệp và những công dụng tuyệt vời
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết đặc điểm cũng như cách trồng, chăm sóc cây hoa vàng anh sao cho hiệu quả.
Cùng bắt đầu nào.
Đặc điểm của cây vàng anh
Vàng anh có tên khoa học là Saraca dives, là một cây thân gỗ có hoa thuộc chi Vàng anh (Saraca), họ Ðậu (Fabaceae), cùng họ với nhiều loài quen thuộc như điệp vàng, phượng vĩ, giáng hương.
Tại Việt Nam, cây còn được gọi với nhiều tên khác như là má, mép mé, vàng anh lá lớn. Ngoài ra, cây còn được gọi là cây Vô ưu, tiếng Ấn gọi là Ashok, tiếng Phạn có nghĩa là Ashoka (đều có nghĩa là bỏ đi phiền muộn), bởi vậy cây gắn liền với tư tưởng đạo Phật.
Cây hoa vàng anh
Về đặc điểm, cây vàng anh có kích thước trung bình, chiều cao từ 5 – 20m tùy điều kiện sống. Cây chia làm nhiều cành nhánh với tán tròn, vỏ cây có màu nâu hoặc xám trắng, khi còn non thì thường có màu hơi tía hoặc xanh.
Cây vàng canh có lá dạng kép lông chim, màu xanh thẫm với chiều dài khoảng 10 – 15cm. Lá có dạng thuôn dài, nhọn ở 2 đầu, bề mặt và viền lá nhẵn với các đường gân chẻ đều ra 2 bên nổi rõ.
Hoa vàng anh nở thành chùm, mỗi chùm gồm rất nhiều bông hoa nhỏ. Hoa có màu vàng, cam hoặc cam đậm rực rỡ đẹp mắt, mỗi bông có 4 cánh tỏa đều ra xung quanh, cánh hoa hơi dày.
Hoa thường bắt đầu nở vào tháng 4 – 5, kéo dài tới tháng 7 thì bắt đầu cho quả. Mỗi lần nở, những chùm hoa vàng đậm tỏa sắc sẽ làm cây vàng anh sáng rực, cực kỳ bắt mắt.
Hoa vàng anh mang vẻ đẹp rực rỡ
Quả vàng anh hình dẹt, bên trong có nhiều hạt, tương tự các loài họ đậu khác.
Về đặc tính sống, cây hoa vàng anh có tốc độ sinh trưởng nhanh, cây ưa ẩm, ưa sáng, phù hợp nhiều loại đất, chịu úng kém. Dù ưa sáng nhưng cây vẫn có thể chịu bóng bán phần.
Vàng anh thường được nhân giống bằng cách gieo hạt hoặc giâm cành.
Công dụng hoa vàng anh
Với dáng cây tỏa rộng có khả năng phủ bóng tốt, mỗi lần nở hoa lại tỏa sắc, tỏa hương rực rỡ, cây vàng anh được sử dụng như một loại cây cảnh đô thị, tạo bóng mát.
Người ta thường trồng cây vàng anh ở các khu vực công cộng rộng rãi như trường học, bệnh viện, vỉa hè, đường phố, công viên, khu nghỉ dưỡng. Các biệt thự có sân vườn rộng rãi cũng có thể trồng cây vàng anh thành cây cảnh sân vườn để tạo bóng mát.
Vàng anh được trồng làm cây cảnh công trình
Ngoài ra, cây vàng anh còn có ý nghĩa liên quan tới đạo Phật, nên thường được trồng trong các đền chùa. Tạo bóng mát và thanh lọc không khí.
Với những cây vàng anh lâu đời, có thể tận dụng gỗ để sử dụng trong lĩnh vực xây dựng, làm đồ nội thất.
Theo nhiều ghi chép Đông y, cây vàng anh còn có nhiều tác dụng chữa bệnh. Cụ thể vỏ cây có tác dụng điều trị phong thấp, điều kinh, lá quả non và hạt đều ăn được.
Ý nghĩa hoa vàng anh
Như đã thông tin ở trên, cây vàng anh có ý nghĩa gắn liền với những tư tưởng đạo Phật là không ưu tư phiền muộn, vậy cụ thể nguồn gốc của nó ra sao?
Theo truyền thuyết, tại vườn ngự uyển Lâm Tỳ Ni, cây vô ưu (vàng anh) được trồng rất nhiều. Trong lần cùng đoàn tùy tùng xa giá về quê ngoại để sinh con đầu lòng theo tập tục Ấn Độ cổ, hoàng hậu Ma Da có đi ngang qua vườn Lâm Tỳ Ni. Tại đây, bà ra lệnh dừng lại để vào lâm viên nghỉ ngơi, đi dạo và ngoạn cảnh. Khi đi đến dưới cây vô ưu, bà thấy hoa nở rộ, ngào ngạt hương thơm, bèn đưa tay vin cành hoa. Ngay sau đó, dưới gốc cây vô ưu, hoàng hậu trở dạ sinh Thái tử Tất Đạt Đa, người sáng lập ra Phật giáo sau này.
Ngoài ra, trong phong thủy, người trồng cây vàng anh trong khuôn viên nhà được cho rằng sẽ nhận được sự bình yên, ổn định trong công việc và cuộc sống.
Cách trồng và chăm sóc cây hoa vàng anh
Chuẩn bị đất trồng
Đất trồng cây hoa vàng anh không cần phải quá màu mỡ, nhưng phải đảm bảo được độ tơi xốp và khả năng thoát nước.
Do đó, khi làm bầu gieo, bạn nên trộn đất với ít phân chuồng, xơ dừa, tro trấu để tăng độ tơi xốp. Phía dưới đáy phải đục lỗ thoát nước.
Nhân giống
Cây vàng anh có thể nhân giống bằng cách gieo hạt hoặc giâm cành. Nếu chỉ trồng 1 – 2 cây bạn có thể giâm cành cho nhanh, nhưng nếu trồng nhiều thì nên chọn phương pháp gieo hạt.
Giâm cành thì cũng tương tự các loại cây khác, chọn cành bánh tẻ, cắt đoạn 15cm, nhúng vào dung dịch kích rễ rồi cắm vào bầu đất, tưới nước đều đặn.
Đối với gieo hạt, sau khi thu hoạch quả chín, bạn lấy hạt đem đi ngâm cho tới khi hạt nảy mầm thì bắt đầu gieo xuống bầu ươm.
Đặt hạt vào bầu, phủ một lớp đất mỏng, tưới nước, che giàn cẩn thận, tiếp tục chăm sóc là cây sẽ sinh trưởng nhanh chóng.
Cây được nhân giống bằng hạt
Trồng cây
Khi cây trong bầu đạt chiều cao khoảng 30cm trở lên là bạn có thể trồng ra đất được.
Trước tiên cần đào hố lớn hơn bầu khoảng 20cm, không xé bầu cây mà chỉ cần rạch vài đường lớn để không ảnh hưởng đến rễ.
Đặt cây xuống hố, lấp đất lại, dùng cọc để chống đỡ cây rồi tưới đẫm nước. Che chắn nếu trời nắng quá gắt.
Chăm sóc hoa vàng anh
Nhìn chung, quá trình chăm sóc cây vàng anh chỉ cần chú ý khi cây còn nhỏ, bởi khi cây đã lớn thì có thể tự sống trong môi trường tự nhiên mà không cần chăm sóc quá nhiều.
Tưới nước: mỗi tuần bạn nên tưới nước cho cây vàng anh khoảng 2 – 3 lần vào sáng sớm. Khi tưới chú ý chỉ làm ẩm đất, tưới nhiều có thể gây úng rễ.
Dinh dưỡng: sau khi cây trồng khoảng 1 tháng, bạn bắt đầu bón phân cho cây. Khi bón nhớ rải xa gốc, tốt nhất là hòa với nước để bón. Sau đó cứ định kỳ 3 – 4 tháng bón lại một lần.
Ánh sáng: là loài ưa sáng, bạn nên trồng hoa vàng anh ở những nơi rộng rãi, nhiều không gian để phát triển. Dù có thể sống với điều kiện bóng bán phần nhưng quá trình sinh trưởng của cây sẽ không tốt như ở ngoài trời.
Trồng cây ở nơi nhiều không gian thoáng đãng
Phòng trừ sâu bệnh: trong quá trình chăm sóc, bạn cần thường xuyên quan sát, vừa cắt tỉa cành khô héo, vừa nhanh chóng phát hiện sâu bệnh và điều trị ngay nếu có. Cây vàng anh thường gặp tình trạng sâu đục thân, nấm, rệp… tùy bệnh mà bạn có cách điều trị cho phù hợp.
Trên đây là những thông tin về cây hoa vàng anh mà bạn sẽ cần nếu muốn tự mình trồng và chăm sóc một cây.
Chúc bạn thành công.
